Zejdź do głębin ziemi, usłysz echo własnego głosu, rzuć monetę i pomyśl życzenie. Kto wie, może orvietańska studnia przyniesie ci szczęście!
💡 STUDNIA ŚWIĘTEGO PATRYKA – ARCYDZIEŁO INŻYNIERII RENESANSU
Studnia o głębokości 58 metrów częściowo wydrążona jest w tufie i dociera do wody znajdującej się pod urwiskiem miasta. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak wygląda dno studni i tradycyjnie wrzucić monetę wypowiadając życzenie, musisz zejść po 248 stopniach. Aby wrócić na górę do przejścia masz 247 schodków! Architekt Sangallo pomyślał o dobrym oświetleniu, budując 72 okna łukowe otwarte w kierunku wnętrza studni.
Aby rozwiązać problem zatłoczenia na schodach i uprościć operację transportu pojemników z wodą, przewożonych na grzbietach osłów, architekt Antonio da Sangallo Il Giovane zaprojektował dwie rampy, spiralnych schodów – jedna do zejścia w dół, druga do wejścia na górę. Zastosowanie schematu spiralnego sprawia, że osoby schodzące i wchodzące nigdy się ze sobą nie spotykają, lecz widzą się przez ogromne okna!!!
Prawdopodobnie projekt przewidywał wydrążenie całej studni w tufie. Jednak podczas prac wykopaliskowych odkryto, że pod powierzchnią zwartego nasypu tufowego, znajdowało się skupisko luźnego popiołu, zwanego pucolana. Kruchy materiał nie nadawał się do drążenia, więc w celu zakończenia prac budowlanych dolne ściany studni zbudowano z 30 tysięcy cegieł.
😉 KILKA SŁÓW O HISTORII…
Budowa studni była decyzją papieża Klemensa VII. Co ma wspólnego głowa Stolicy apostolskiej ze studnią w dalekim Orvieto? Historia umbryjskiego miasta i papieża zaczyna się 16 grudnia 1527 roku, w dniu, w którym papież schronił się w Orvieto. Jego ucieczka z Watykanu była następstwem tragicznego ataku na Rzym (tzw. Sacco di Roma). Niemiecko-hiszpańskie wojska Karola V w barbarzyński sposób złupiły “wieczne miasto”. Papież został uwięziony w zamku Świętego Anioła, a następnie wygnany z Rzymu. Upokorzony i bezradny politycznie Klemens VII wraz z papieskim orszakiem schronił się w Orvieto. Położone na stromym wzgórzu miasto, z którego można kontrolować obszerne terytorium, od zawsze było uznawane za niełatwe do zdobycia. Spodziewając się rychłego oblężenia, rozpoczęto przygotowania do obrony. Największym problemem Orvieto był trudny dostęp do wody pitnej. Miasto zbudowane jest bowiem na wulkanicznej skale zwanej tufem, której porowata i pełna głębokich szczelin powierzchnia filtruje wodę w głąb skały i magazynuje ją kilkadziesiąt metrów pod powierzchnią miasta.
Bojący się o swoje życie papież Klemens VII nakazał budowę dwóch studni i kilku cystern, których zadaniem było nieustanne zaopatrywanie papieskiej fortecy i reszty miasta w świeżą, pitną wodę.
Realizacji projektu podjął się Antonio da Sangallo Il Giovane, znany architekt, który często pracował w Toskanii i Rzymie. Prace trwały 10 lat i skończyły się za czasów papieża Pawła III.
👿 LEGENDA O CZYŚĆCU ŚWIĘTEGO PATRYKA W ORVIETO
Dlaczego studnia została zadedykowane irlandzkiemu świętemu? Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy przypomnieć legendę o świętym…
Opowieść głosi, że na małej, otoczonej wzgórzami wyspie Station Island, w północno-zachodniej Irlandii, Święty Patryk znalazł głęboką grotę. Uderzając laską w ziemię, otworzył dno jaskini, będące wrotami do zaświatów. Wielu grzeszników wchodziło do mrocznej jamy, aby odpokutować za popełnione grzechy. Jaskinia nazywana Czyśćcem Świętego Patryka przez wiele lat była metą pielgrzymów z całego świata. Zamknięta w 1497 roku na żądanie papieża Aleksandra VI. Pretekstem był nielegalny handel między lokalnymi mieszkańcami i pielgrzymami, jednak prawdziwym powodem mógł być fakt, iż miejsce to stawało się popularniejsze od Watykanu.
Trzydzieści lat po zamknięciu groty świętego Patryka na irlandzkiej wyspie, otwarto studnię w Orvieto. Ponieważ została zbudowana zaledwie kilkanaście metrów od papieskiej twierdzy, przez pierwsze lata nazywana była Studnią przy fortecy, ale już w drugiej połowie XVIII wieku mieszkańcy Orvieto zaczęli używać dość nietypowej nazwy, nadając studni przydomek Studnia Świętego Patryka.
Najprawdopodobniej, nową nazwę nadali studni bracia z Zakonu Serwitów, którzy porównali orvietańską studnię do IV-wiecznego fresku, znajdującego się w nieopodal leżącym mieście Todi. Dzieło przedstawia świętego Patryka, który za pomocą ofiarowanej mu przez Chrystusa laski otwiera bramy do czyśćca. Należy przyznać, iż wejście w formie okrągłego tunelu przypomina orvietańską studnię!
NIEKOŃCZĄCE SIĘ CIEKAWOSTKI…
- Uroczyste otwarcie studni odbyło się w 1537 roku. Do dziś na zewnętrznym murze studni widnieje upamiętniająca tablica z napisem „Quod natura amunition inviderat, industry adiecit”. Tekst wyjaśniaja, że to, czego natura odmówiła miastu w celach obrony – w tym przypadku braku wody – zostało dodane przez działalność człowieka.
- Każda z dwóch ramp wykonuje sześć obrotów i każdy obrót jest oświetlony przez sześć dużych okien.
- Antonio Sangallo nie był pierwszym architektem projektującym schody w formie spirali. Bardzo znane są także monumentalne schody we francuskim zamku Chambrod. Zaprojektowane przez samego mistrza Leonardo da Vinci, do dziś uważane są za ostatnie dzieło geniusza! Jeden ze szkiców Leonarda, przedstawiający spiralne schody użyte w okrągłej baszcie zadziwiająco przypomina schemat orvietańskiej studni.
- Wykorzystany przez architekta Sangallo schemat podwójnej helisy, przypomina legendarny kaduceusz – laskę z dwoma oplatającymi go wężami, które pochylają ku sobie łby. Kaduceusz używany przez greckiego boga Hermesa jest często mylony z tradycyjnym symbolem medycyny, jakim jest laska Eskulapa. W polskiej heraldyce kaduceusz użyty został m.in. w dawnym herbie Rzeszowa.
- Nazwa studni dała początek włoskiemu powiedzeniu. “To jest jak studnia świętego Patryka! “ mówią Włosi, dając do zrozumienia, że praca, w którą inwestują czas, energię i zasoby, nie przynosi pożądanego efektu.
Aby zwiedzić studnię, należy zakupić bilet w kasie przy ulicy Sangallo, kilka kroków od górnej stacji kolejki linowej.
Ceny biletów:
- Bilet dorośli: 5,00€
- Bilet ulgowy: 3,50€ (dzieci i młodzież do 18 lat, studenci do 25 lat z legitymacją, osoby powyżej 65 lat, grupy minimum 6 osób, osoby niepełnosprawne)
- Wejście darmowe: dzieci do 6 lat
Godziny otwarcia:
Styczeń-Luty-Listopad-Grudzień : 10.00 – 16.45
Marzec-Kwiecień-Wrzesień-Październik : 9.00 – 18.45
Maj- Czerwiec-Lipiec-Sierpień: 9.00 – 19.45
Strona internetowa: https://www.liveorvieto.com/orvieto-pozzo-sanpatrizio/
Jesteś ciekawy, jak wygląda studnia świętego Patryka?
